Tìm hiểu về tình trạng mẩn ngứa do gan

Nóng trong người, da ngứa ngáy, nổi mụn nhọt không chỉ đơn giản là vấn đề do thời tiết, bởi rất nhiều người, dù vào mùa nóng hay mùa mưa, thời tiết nắng nóng hay mát mẻ đều có cảm giác nóng trong người, bứt rứt vô cùng khó chịu. Nguyên nhân sâu xa của tình trạng này hầu hết là do chức năng thải độc của gan không còn đảm bảo thanh thải các chất có hại cho cơ thể. Khi đó, gan sẽ gặp rắc rối và phát đi những tín hiệu cảnh báo, một trong những tín hiệu hay gặp nhất là tình trạng ngứa do gan. Chúng ta cùng tìm hiểu về tình trạng này trong bài viết dưới đây.

Mụn nhọt, mẩn ngứa do gan

Bệnh ngứa do gan là gì?

Gan là một trong những cơ quan thiết yếu của cơ thể, đảm nhận nhiều vai trò quan trọng khác nhau. Khả năng lọc và loại bỏ các chất có hại cho cơ thể từ thức ăn, nước uống là một chức năng không thể thiếu luôn được gan đảm bảo. Tuy nhiên, nếu cơ thể người nhận quá nhiều các loại độc tố khác nhau, gan có thể sẽ bị tổn thương từ đó không thực hiện tốt được các hoạt động chuyển hóa cần có.

Ngứa do gan là một trong những triệu chứng gợi ý việc suy giảm chức năng thải độc của gan. Khi các loại độc tố đưa vào cơ thể quá nhiều, dồn dập thì gan sẽ hoạt động quá công suất và lâu dần sẽ bị tổn thương, tình trạng này còn được dân gian gọi là chứng “nóng gan”.

Vì sao bệnh về gan lại gây ngứa?

Khi bị nóng gan, chất độc tích tụ lâu ngày sẽ dẫn đến những triệu chứng của chứng tích nhiệt và thể hiện ra bên ngoài như nổi mề đay, mẩn ngứa... và đặc biệt là mụn nhọt.

Một số chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng không hợp lý đóng vai trò là những yếu tố đẩy nhanh tiến trình bệnh lý như:

• Sử dụng nhiều thực phẩm chế biến sẵn, nhiều chất bảo quản

• Chế độ ăn ít chất xơ, thiếu hụt nhiều vitamin và khoáng chất.

• Chế độ làm việc căng thẳng, nhiều áp lực

• Thường xuyên phải thức khuya, lao động thể chất quá sức

• Lạm dụng các thức uống có cồn như rượu, bia. Rượu là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến xơ gan đã được biết đến trên lâm sàng.

Biểu hiện tình trạng ngứa do gan

Khác với những dấu hiệu ngứa thông thường do các bệnh ngoài da, ngứa do gan có thể tiến triển không rõ nguyên nhân, thường xuất hiện thành từng đợt, có thể tái đi tái lại và kéo dài. Bệnh nhân dù đã áp dụng các biện pháp chăm sóc sức khỏe cho da nhưng vẫn không cải thiện được các triệu chứng ngứa ngáy khó chịu.

Khi xuất hiện các triệu chứng ngứa do gan, người bệnh có thể bùng phát các dấu hiệu ngứa ở một số vùng da nhất định hoặc cũng có thể bùng phát và lan tỏa ở nhiều vùng da khác nhau ở toàn thân. Đa số những trường hợp ngứa ngoài da do bệnh gan thường xuất hiện thành đợt từ vài tháng đến vài năm, xuyên suốt từ khi bệnh gan mới bắt đầu bùng phát đến khi tiến triển nặng.

Đặc điểm của những đợt ngứa do bệnh gan là thường tự biến mất các triệu chứng ngứa sau một khoảng thời gian nhất định mà không cần can thiệp. Sau đó các triệu chứng này sẽ bùng phát trở lại. Tình trạng này tùy thuộc vào lượng các chất tồn đọng mà gan không thể lọc hết và tích tụ lại ở da. Khi lượng chất này tăng đến một ngưỡng nhất định sẽ gây ngứa, buộc gan phải tăng cường hoạt động để loại bỏ, sau một thời gian khi lượng chất này được đưa về cân bằng thì dấu hiệu ngứa cũng giảm bớt.

Ngoài triệu chứng ngứa ngáy thành đợt kéo dài không rõ nguyên nhân, bệnh nhân cũng có thể gặp phải một số dấu hiệu khác khi mắc các bệnh về gan, bao gồm:

Dấu hiệu ngoài da:

• Nổi mẩn ngoài da rải rác hoặc tập trung tại một vùng da nhất định

• Có dấu hiệu sao mạch với các đốm đỏ nổi gờ nhẹ trên da, tỏa ra các mạch máu nhỏ

• Nổi sẩn cục trên da, có thể rải rác trên nhiều vùng da hoặc tập trung thành các mảng

• Dấu hiệu vàng da, một trong những dấu hiệu điển hình nhất ở người mắc các bệnh về gan, báo hiệu nồng độ bilirubin trong gan tăng cao, vượt quá 2,5 – 3 mg/dL

Dấu hiệu rối loạn:

• Người bệnh mệt mỏi không rõ nguyên nhân

• Cân nặng rối loạn, có thể tăng hoặc giảm bất thường, ăn uống không ngon miệng

• Ngủ không ngon giấc, đôi khi hay quên, lơ ngơ

Người có một hoặc nhiều dấu hiệu này có thể mắc phải các bệnh liên quan đến gan như viêm gan siêu vi C, viêm gan siêu vi B, xơ gan, ung thư gan. Ngứa da là một trong những dấu hiệu sớm nhất để cảnh báo các bệnh này, chính vì vậy bệnh nhân cần đặc biệt cảnh giác, không nên chủ quan trước các dấu hiệu bệnh.

Ngứa do gan phải làm sao?

Để giúp cơ thể bớt ngứa và bớt “nóng”, việc bổ gan, thanh nhiệt mát gan, tăng cường khả năng giải độc gan là biện pháp vô cùng hiệu quả giúp giải quyết tận gốc vấn đề. Chúng ta có thể tham khảo một số bí quyết đơn giản và dễ dàng thực hiện sau:

• Thay đổi chế độ dinh dưỡng: Việc lựa chọn thực phẩm cần được thực hiện một cách có khoa học và có lợi cho sức khỏe. Trong đó, người bệnh cần bổ sung nhiều chất xơ, rau củ quả và hạn chế các thực phẩm chiên rán, giàu chất béo hay các thực phẩm đóng gói sẵn nhiều chất bảo quản. Nhiều loại ra có tính mát nên được sử dụng nhiều ở những người có biểu hiện sẩn ngứa do gan như rau má, sâm đất, khổ qua, râu ngô, bạc hà, lá sen, ngó sen, rau diếp cá... Bữa ăn của người bệnh nên bao gồm các món thanh đạm, dễ tiêu. Bổ sung đủ nước cho cơ thể, trung bình khoảng 1,5 đến 2 lít nước mỗi ngày, là việc làm không được bỏ qua, nhất là vào các mùa nắng nóng.

• Tránh xa các tác nhân làm hại đến gan. Không lạm dụng các loại đồ uống chứa cồn như rượu bia, không hút thuốc lá.

• Thiết lập thói quen đi ngủ đúng giờ, không thức khuya.

• Duy trì chế độ sinh hoạt khoa học, không làm việc nặng quá sức. Tạo được sự cân bằng giữa công việc và đời sống, nghỉ ngơi hợp lý.

• Thường xuyên rèn luyện thân thể, tập luyện thể dục thể thao đều đặn.

• Sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ. Đối với những thuốc không cần kê đơn, người bệnh cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng. Tránh sử dụng những loại thuốc ảnh hưởng đến chức năng gan.

• Đến khám bác sĩ chuyên khoa theo đúng lịch hẹn để điều trị tốt các bệnh lý gan. Điều trị tốt các bệnh lý về gan giúp gan hồi phục được chức năng thải độc, do đó biểu hiện sẩn ngứa do gan cũng dần biến mất.

• Sử dụng một số thảo dược thiên nhiên

Thay vì sử dụng các loại thuốc tây y giải độc gan thì xu hướng hiện nay là sử dụng các sản phẩm từ thảo dược an toàn, lành tính cho người bệnh. Các loại thảo dược như kế sữa, nghệ, atiso, bồ công anh, hoàng kỳ, ngũ vị tử, cam thảo... sẽ giúp bổ gan, tăng cường chức năng gan, giải độc, mát gan, từ đó giảm tình trạng ngứa, nổi mụn do gan.

- Cây kế sữa

Hoạt chất chính của cây kế sữa là silymarin. Silymarin có khả năng làm dày các màng của tế bào gan và hạn chế độc tố ngấm vào gan. Silymarin còn là một chất kích thích tổng hợp protein. Điều này giúp thúc đẩy quá trình tái tạo mô gan, thay thế những mô bị tổn thương và giảm thiểu chứng viêm trong gan. Cây kế sữa còn có tác dụng thúc đẩy quá trình sản sinh và điều tiết mật, nhân tố quan trọng giúp tiêu hóa mật

- Actiso

Atiso được xem là thần dược của bệnh gan vì nó có tác dụng làm sạch các độc tố trong gan, làm mát gan giúp da mịn màng và hết mụn.

Lá actiso chứa các acid hữu cơ, các hợp chất flavonoid… Hoa actiso chứa nhiều taraxasterol và faradiol, là những chất có tác dụng ức chế viêm khá mạnh. Cao actiso có tác dụng bảo vệ gan, lợi mật, hạ cholesterol… nên được dùng trị viêm gan, viêm túi mật hoặc chức năng của gan mật kém, sỏi mật.

- Nghệ

Ngoài đặc tính phòng ngừa và chống ung thư, Curcumin - bột nghệ hay tinh bột nghệ còn được biết là một chất có khả năng giải độc gan, chống lại xơ gan cổ chướng, bảo vệ tế bào hồng cầu. Các nhà khoa học tại Phần Lan và Hồng Kông đã phát hiện ra rằng, hoạt chất Curcumin có tác dụng ngăn chặn hoạt tính của gien NF-kappaB, một trong những "thủ phạm" gây bệnh gan. Do vậy dùng tinh bột nghệ là một lựa chọn hiệu quả để giải độc gan.

- Cây rau mã đề.

   Trong đông y cây mã đề có tính mát, tác dụng tốt trong việc hỗ trợ điều trị các bệnh như đau mắt đỏ, viêm da hay mụn nhọt, ngứa do gan. Thế nên trong dân gian để cải thiện chứng ngứa ngoài da do nóng gan có thể tận dụng theo cách sau:

Lấy khoảng 100g lá rau mã đề, rửa sạch rồi nấu nước uống trong ngày thay nước lọc. Hoặc có thể lấy rau mã đề rửa sạch nấu với thịt heo bằm làm canh ăn với cơm nóng, sẽ giúp mát gan giải độc loại bỏ triệu chứng ngứa do gan rất tốt.

-Cây chó đẻ  

Từ lâu cây chó đẻ được đông y xem là thần dược mát gan giải độc, hỗ trợ điều trị các bệnh về gan như viêm gan B, viêm gan do rượu, nóng gan… Người ta còn dùng cây chó đẻ để giúp lợi tiểu, sát trùng, giảm ngứa ngoài da do gan gây ra.

Để sử dụng cây chó đẻ hỗ trợ điều trị bệnh nóng gan có thể dùng theo cách sau: Thu hái cây  đem phơi khô, sao vàng rồi nấu nước uống hàng ngày đều đặn liên tục sẽ giúp thanh mát, giải độc, thuyên giảm cơn ngứa ngoài da do gan một cách hiệu quả. Sử dụng liên tục khoảng 1 tuần sẽ thấy các triệu chứng biến mất đấy nhé.

Khi xuất hiện tình trạng mụn nhọt, mẩn ngứa do gan, chứng tỏ chức năng giải độc của lá gan đang quá tải. Để cải thiện tình trạng này, chúng ta hãy thực hiện lối sống lành mạnh, hạn chế đồ ăn cay nóng, dầu mỡ, rượu, bia, thuốc lá, thay vào đó, hãy bổ sung rau xanh, hoa quả và kết hợp sử dụng các thảo dược thiên nhiên có tác dụng mát gan, giải độc gan để lá gan khỏe mạnh hơn.

XEM THÊM: Tăng men gan do thuốc và cách khắc phục